„Detektyw Kropka” – niezwykła opowieść o miejscach, wartościach, ludziach
Rozrysuj słowami historię, którą czytasz… – to jedno z zadań wokół tematu: storytelling. Postawiłam je przed uczniami_uczennicami podczas lekcji języka polskiego i zajęć z wychowawcą. Pretekstem do twórczych działań stała się historia o „Detektywie Kropce”. Książka powstała z inicjatywy Magdaleny Łukasiak – edukatorki, liderki Kreatywnej Pedagogiki, pomysłodawczyni Kreatywnych Piątków w Szkole Podstawowej nr 5 w Gdańsku. To właśnie w czasie tych spotkań niezwykle twórcze dzieci stworzyły opowieść, którą WARTO PRZECZYTAĆ!
„Detektywa Kropkę” zabrałam ze sobą do szkoły, by jeszcze przed lekturą tekstu zapytać o przepis na dobrą historię. Książka o przygodach Detektywa zawiera wszystkie podane przez uczniów_uczenniceskładniki:
– nietuzinkowy pomysł już na początku książki (w „Detektywie Kropce” to drogowskaz z napisem: KRAINA PRZESZŁOŚCI – KRAINA PRZYSZŁOŚCI),
– tajemniczość (bohaterowie rozwiązują zagadki, zastanawiając się, co jest jawą a co snem, stają oko w oko z zaskakującymi zdarzeniami),
– nieschematyczni bohaterowie (m.in. Detektyw Kropka – uważny obserwator z supermocami i odwagą spełniania marzeń; Dina – dinozaur-dobry gawędziarz; staruszek, który chce mieć dużo złota i nie wie, co to życzliwość; robot – mieszkaniec Krainy Elektroniki; kierowca autobusu, który pomaga odpowiedzieć na pytanie o istnienie skrzatów; Turbo Klej – bohater z supermocąszybkości; Mini Kini i Boggy – przewodnicy po fabryce zabawek),
– ciekawe miejsca (Detektyw Kropka odwiedzamiejsca wyjątkowe, nieszablonowe: KrainęPrzeszłości, Przyszłości, Kropkolandię, DolinęSkrzatów, Słodkich Zwierząt, Krainę Bohaterów),
– zwroty akcji (podróż bohatera po krainach – nie zawsze zgodna z planem – zaskakuje, intryguje, nie pozwala oderwać się od czytanego tekstu),
– opowieść o tym, co ważne (wartości, postawy) – „Detektyw Kropka” to przygodowe zawirowania z ważnymi wartościami w tle: empatią, życzliwością, uważnością na innych; i postawami: nie poddawaj się, spełniaj marzenia, rozmawiaj, by budować relacje oparte na zrozumieniu,
– zakończenie z radą do zabrania na później (na zawsze) – Detektyw Kropka mówi: „(…) miejcie odwagę spełniać swoje marzenia, dbajcie o relacje z przyjaciółmi i bądźcie po prostu szczęśliwi”.
Książka napisana przez uczniów_uczennice i ich nauczycielkę Magdalenę Łukasiak to opowieść, którą warto zabrać na zajęcia o supermocach. Bohaterowie tej historii (a razem z nimi czytelnicy_czytelniczki),przeżywając przygody, mają możliwość poznania siebie i swoich mocnych stron. Uczą się krytycznie myśleć, m.in. oddzielać fakty od opinii, przetwarzaćinformacje, kwestionować oczywistości. Obserwują, jak bohaterowie umieją tworzyć logiczne powiązania, uczą się rozpoznawać u siebie i innych emocje, analizują, oceniają, myślą o konsekwencjach. Historia o „Detektywie Kropce” to opowieść, która pomaga w projektowaniu zająć o postawach charakteryzujących krytycznego myśliciela_krytyczną myślicielkę.
Na uwagę zasługują ilustracje do książki wykonane przez młodą artystkę Martynę Budę – studentkę ASP w Gdańsku. Jej rysunki to tekst kultury, który z jednej strony dopełnia historię o „Detektywie Kropce”, a z drugiej – zaprasza do osobnej analizy niczym karty – opowieści (jak DIXIT). Ja zabieram ze sobą te wyjątkowe ilustracje, by wraz z dziećmi_młodzieżą snuć opowieści wokół słów: drogowskazy, ludzie, emocje, wyobraźnia, humor.
Projekt literacki o „Detektywie Kropce” to ważna lektura, dzięki której można poprowadzić zajęcia o SILE DUETÓW, bo historia stworzona przez kreatywny zespół młodych adeptów_młodeadeptki pióra udowadnia, że dobry pomysł warto realizować w myśl znanego powiedzenia „Co dwie głowy, to nie jedna”. Magdalena Łukasiak tak właśnie zaprojektowała pracę nad książką. Dwoje dzieci pisze fragment opowieści, przekazuje dalej do kolejnego zespołu, który snuje dalszy ciąg przygód. Dwuosobowe zespoły plus dwie krainy (przyszłość i przeszłość) to jedna wyjątkowa historia iskrząca się wszystkimi najlepszymi składnikami dobrej opowieści.
Dodatkowo ważnym składnikiem tak pomyślanego projektu literackiego jest podróż wraz z Detektywem Kropką w wersji ukraińskiej. Wystarczy bowiem odwrócić książeczkę, by przenieść czytelników_czytelniczki do świata słów zapisanych w języku, którym posługują się ich koledzy_koleżanki z ławki. Jest to więc opowieść pomagająca prowadzić zajęcia wspierające integrację.
Warto (trzeba) zapraszać dzieci_młodzież do działań, które w edukacyjnej przestrzeni przede wszystkim wspierają rozwój najważniejszych kompetencji przyszłości (4K): kooperację, krytyczne myślenie, komunikację, kreatywność. Tak pomyślany projekt stwarza warunki do bycia świadomym twórcą i odbiorcą tekstów, do rozwijania refleksyjności podczas czytania, a także do kreatywnych działań zachęcających do przemiany czytelnika w twórcę własnych tekstów.
Justyna Wołoszyk – Brzezińska
Edukatorka, dziennikarka, trenerka krytycznego myślenia, liderka Kreatywnej Pedagogiki, prowadząca zajęcia w Pracowni literackiej w Pałacu Młodzieży w Gdańsku
kreatywnapedagogika.wordpress.com 